Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนการให้คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง
Key Takeaways
- วิธีฮีลใจตัวเองหรือรักตัวเองนั้นสามารถทำได้หลายวิธี เริ่มตั้งแต่สิ่งพื้นฐานอย่างการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ นอนหลับให้ดี จะทำให้ทั้งกายและใจแข็งแรง
- การปรึกษาจิตแพทย์ เป็นอีกวิธีหนึ่งที่เราสามารถทำได้โดยไม่จำเป็นต้องรอให้จิตใจของเราบาดเจ็บจนมีอาการรุนแรง
- การพูดคุยกับจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก และนักจิตบำบัด จะช่วยให้เรามีวิธีจัดการกับความคิดและความรู้สึกที่เหมาะสมยิ่งขึ้น
1. ดูแลสุขภาพกายและใจของตัวเองอยู่เสมอ
รักตัวเอง คือการดูแลสุขภาพกายและใจของตัวเองให้แข็งแรงอยู่เสมอด้วยการออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ การออกกำลังกายจะช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนเอ็นดอร์ฟิน (Endorphin) หรือสารแห่งความสุข ทำให้เรารู้สึกมีความสุข คลายเครียด และเสริมสร้างการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
ไม่ใช่สุขภาพกายเท่านั้นแต่ “สุขภาพใจ” ของเรายังสำคัญไม่แพ้กัน ลองฝึกสติและสมาธิ (Mindfulness & Meditation) เช่น ฝึกหายใจลึก ๆ หรือทำสมาธิวันละ 10–15 นาที จะช่วยควบคุมอารมณ์ ควบคุมโรคเครียด และโรควิตกกังวล เพิ่มความรู้สึกสงบ อีกวิธีคือการเขียนบันทึกความรู้สึก (Journaling) การเขียนช่วยระบายอารมณ์ และทำให้เราเห็นความคิดที่อยู่ในใจชัดเจนขึ้น ช่วยจัดการอารมณ์ได้ดี และเพิ่มความเข้าใจตัวเอง
2. กำหนดขอบเขตให้กับตัวเองและคนรอบข้าง
การกำหนดขอบเขต หรือการ Set Boundaries คือ การวางกติกาหรือขีดเส้นในชีวิตของเรา เพื่อบอกให้ตนเองและคนรอบข้างเข้าใจว่า สิ่งไหนที่เรายอมรับได้ และสิ่งไหนที่เรายอมรับไม่ได้ ทั้งในเรื่องการทำงาน และความสัมพันธ์
การ Set Boundaries ไม่ใช่การปิดกั้นใคร แต่คือการรักตัวเองด้วยการปกป้องตัวเองจากสิ่งที่ทำให้รู้สึกเหนื่อยล้า ไม่สบายใจ หรือส่งผลเสียต่อสุขภาพกายและใจ เช่น การบอกปฏิเสธภาระงานที่เกินกำลัง การไม่ตอบแชทหรือไม่รับโทรศัพท์ในเวลาพักผ่อน การไม่ยอมให้ใครพูดจาดูถูกหรือล้ำเส้นเกินไป
3. รู้จักและยอมรับในสิ่งที่ตัวเองเป็น
วิธีการรักตัวเองอีกอย่างหนึ่งคือการรู้จักและยอมรับในสิ่งที่ตัวเองเป็น (Self-acceptance) หมายถึง การมองเห็นคุณค่าและตัวตนที่แท้จริงของเรา ทั้งในด้านที่ดี จุดแข็ง รวมถึงข้อบกพร่องหรือข้อผิดพลาดที่เคยเกิดขึ้น โดยไม่ตัดสินตัวเองอย่างรุนแรงเกินไป ไม่พยายามเปลี่ยนแปลงจนสูญเสียตัวตน แต่ควรยอมรับว่า “เราเป็นเรา” และเรายังสามารถพัฒนาไปข้างหน้าได้ สิ่งสำคัญคือไม่เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นมากเกินไป การยอมรับในสิ่งที่เราเป็น จะช่วยให้เรากล้าตัดสินใจและกล้าแสดงออกโดยไม่กลัวการตัดสินจากผู้อื่น
ปรึกษาจิตแพทย์ที่แอป BeDee ได้ทุกวัน สะดวก เป็นส่วนตัว ส่งยาถึงที่
4. คุยกับตัวเองด้วยน้ำเสียงที่เป็นมิตร
หลายคนเกิดคำถามว่ารักตัวเอง เริ่มจากอะไร เราสามารถเริ่มต้นด้วยสิ่งที่ใกล้ตัวอย่างเช่น “คำพูด” ได้ คำพูดเป็นสิ่งที่มีพลังอย่างมากโดยเฉพาะน้ำเสียงที่เราพูดกับตัวเอง ลองเริ่มต้นวันด้วยการสื่อสารคำพูดดี ๆ บอกรักตัวเองด้วยคำพูด เช่น “ฉันทำได้” หรือ “วันนี้จะเป็นวันที่ดี” สิ่งเหล่านี้ช่วยสร้างพลังใจและเพิ่มความมั่นใจในตัวเองแทนที่จะพูดหรือตำหนิตัวเองด้วยคำพูดร้าย ๆ เช่น “เธอมันแย่ เรื่องแค่นี้ก็ทำไม่ได้” “ทำไมเธอถึงพลาดอีกแล้ว” “เธอเป็นแบบนี้ตลอด” การต่อว่าด่าทอตัวเองนอกจากจะไม่ช่วยให้อะไรดีขึ้นแล้วยังเป็นการทำให้เรารู้สึก Low Self Esteem หรือการลดทอนคุณค่าในตัวเอง ในทางกลับกันเราควรขอบคุณความพยายามของตัวเอง
5. ใช้เวลากับสิ่งหรือคนที่เรารักเป็นประจำ
การใช้เวลากับงานอดิเรกที่เรารัก เช่น อ่านหนังสือ ท่องเที่ยว ฟังเพลง และอื่น ๆ ที่เราชื่นชอบช่วยให้เรารู้สึกมีคุณค่า เกิดความภาคภูมิใจ และมีความสุข เป็นวิธีรักตัวเองรูปแบบหนึ่งเช่นกัน ไม่ใช่แค่กิจกรรมที่เราชอบ การที่เราเอาตัวเองเข้าไปอยู่ในกลุ่มคนที่เรารัก เช่น ครอบครัว เพื่อน ยังทำให้เราได้รู้ว่ามีคนที่รักและห่วงใยเรา การพูดคุยและการมีคนรับฟังช่วยลดความโดดเดี่ยว เพิ่มความอบอุ่นใจและความมั่นคงทางอารมณ์
6. เรียนรู้และพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ
การเรียนรู้และพัฒนาตัวเองจะช่วยสร้างความมั่นใจในตัวเอง (Build Self-confidence) เช่น เรียนทำอาหาร เรียนการใช้โปรแกรมใหม่ หรือเรียนภาษา จะช่วยให้รู้สึกว่า “ฉันทำได้” ซึ่งช่วยเพิ่มความมั่นใจ และความเชื่อมั่นในศักยภาพของตัวเอง นอกจากนี้การเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ทำให้คุณค้นพบความสนใจ ความถนัด และสิ่งที่เติมเต็มชีวิต เมื่อเรารู้จักตัวเองชัดเจนขึ้น ก็จะยิ่งรักและยอมรับในสิ่งที่ตัวเองเป็น
7. ปรึกษาจิตแพทย์ เพื่อสร้างวิธีรักตัวเองที่เหมาะกับเรา
การปรึกษาจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตบำบัดช่วยให้เราได้รับคำปรึกษาและแผนการดูแลที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล การพูดคุยกับที่ปรึกษาทางด้านจิตใจช่วยให้เราได้ระบายความรู้สึก ได้รับมุมมองใหม่ ๆ และมีวิธีการจัดกับความคิดมากขึ้น เช่น เทคนิคการผ่อนคลาย หรือการฝึกสติ (Mindfulness) ซึ่งช่วยให้จิตใจสงบขึ้น เมื่อจัดการปัญหาทางจิตใจได้ เราจะเห็นคุณค่าตัวเองมากขึ้น ความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง การทำงาน และการใช้ชีวิตประจำวันก็จะดีขึ้น ทำให้มีความสุขและสมดุลมากขึ้น
รักตัวเองทำยังไง ปรึกษาคุณหมอได้เลย!
การรักตัวเองเหมือนจะเป็นสิ่งง่าย ๆ ที่ใคร ๆ ก็ทำได้ แต่ในทางกลับกันหลายคนไม่รู้ว่าการรักตัวเองต้องทำอย่างไร มากไปกว่านั้นคือเราอาจกำลังทำร้ายตัวเองอยู่โดยที่เราไม่รู้ตัว บางครั้งความสุขที่เรากำลังวิ่งไขว่คว้าอาจอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิดแค่เริ่มจาก “ตัวเราเอง”
BeDee พบหมอเฉพาะทางเครือ BDMS ได้ทันที ไม่ต้องรอ ส่งยาทั่วไทย มั่นใจในความปลอดภัยของข้อมูล พื้นที่ปลอดภัย สู่สุขภาพใจที่ดีกว่า โดยบุคลากรมืออาชีพ
สอบถามเพิ่มเติม Line Official : @BeDeebyBDMS
เรียบเรียงโดย
กรวรรณ ใจซื่อกุล
References
American Psychological Association. (2019, September). Positive relationships boost self-esteem, and vice versa [Press release]. APA. https://www.apa.org/news/press/releases/2019/09/relationships-self-esteem
Colorado State University. (2017, February 17). 4 ways to practice self-love. SOURCE. https://source.colostate.edu/4-ways-practice-self-love/
Froedtert & the Medical College of Wisconsin Workforce Health Team. (2023, March 8). 8 ways to stay physically and mentally healthy. Froedtert & MCW. https://www.froedtert.com/stories/ways-stay-physically-mentally-healthy-during-difficult-times