วัคซีนเด็ก

Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนการให้คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง

Key Takeaways

  • การรับวัคซีนตามช่วงวัยของเด็กให้ครบถ้วนนั้นสำคัญมาก เพราะจะทำให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง ป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดโรคอันตราย
  • ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนเด็กสามารถเกิดขึ้นได้ แต่อยู่ในระดับเล็กน้อยเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นปฏิกิริยาธรรมชาติของร่างกายที่ตอบสนองต่อวัคซีนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน
  • เลือกซื้อแพ็กเกจวัคซีนราคาสบายกระเป๋าจากโรงพยาบาลในเครือ BDMS ได้ที่ Health Plaza
สารบัญบทความ

วัคซีนเด็กสำคัญอย่างไร ทำไมถึงควรฉีด?

เด็กวัยแรกเกิดไปจนถึงช่วงอายุ 5 ขวบนั้น วัคซีนเด็กมีความสำคัญมาก เพราะตัววัคซีนเปรียบเสมือนเกราะป้องกันโรคที่รุนแรงและอันตรายถึงชีวิต ที่ระบบภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติของเด็กยังไม่สามารถต่อสู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นช่วงที่ร่างกายยังบอบบางและพัฒนาไม่เต็มที่ ดังนั้นจึงสำคัญอย่างยิ่งที่คุณพ่อคุณแม่จะต้องใส่ใจการวัคซีนพื้นฐานของเด็ก ๆ ให้ครบถ้วนเพื่อให้ลูก ๆ มีภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง นอกจากนี้การฉีดวัคซีนในเด็กสามารถช่วยลดค่าใช้จ่ายในการนอนโรงพยาบาลและการรักษาโรครุนแรงได้อีกด้วย

วัคซีนเด็กแต่ละช่วงวัยมีอะไรบ้าง ?

การรับวัคซีนตามช่วงวัยของเด็กให้ครบถ้วนนั้นสำคัญมาก เพราะจะทำให้ภูมิคุ้มกันแข็งแรง ป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดโรคอันตราย ข้อมูลจากสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทยได้ระบุข้อมูลวัคซีนพื้นฐานที่เด็กควรได้รับตามอายุดังนี้

อายุ
วัคซีน
แรกเกิด
บีซีจี (BCG)
ตับอักเสบบี (HB1)
1 เดือน
ตับอักเสบบี (HB2)
(เฉพาะกรณีมารดาเป็นพาหะไวรัสตับอักเสบบี)
2 เดือน
คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี (DTP-HB1)*
วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 1 (IPV1)
วัคซีนโรต้า ROTA 1
4 เดือน
คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี (DTP-HB2)*
วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 2 (IPV2)
วัคซีนโรต้า ROTA 2
6 เดือน
คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน-ตับอักเสบบี (DTP-HB3)*
วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 3 (OPV3)
วัคซีนโรต้า ROTA 3
9-12 เดือน
หัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR1)
1 ปี
ไข้สมองอักเสบเจอี (LAJE1)
1 ปี 6 เดือน
คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน (DTP4)
วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 4 (OPV4)
หัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR2)
2 ปี 6 เดือน
ไข้สมองอักเสบเจอี (LAJE2)
4 ปี
คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน (DTP5)
วัคซีนโปลิโอ ครั้งที่ 5 (OPV5)

วัคซีนเด็กพื้นฐานที่ต้องฉีดมีอะไรบ้าง?

ในประเทศไทยได้กำหนดวัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็กซึ่งต้องฉีดตามแต่ละช่วงอายุไว้หลายชนิดด้วยกัน ตัวอย่างวัคซีนพื้นฐานที่สำคัญ เช่น

1. วัณโรค (BCG)

วัคซีนวัณโรค หรือ BCG คือวัคซีนที่ใช้เพื่อป้องกันโรควัณโรค (Tuberculosis หรือ TB) ซึ่งเป็นโรคติดเชื้อที่เกิดจากแบคทีเรียชื่อ Mycobacterium tuberculosis และสามารถแพร่กระจายผ่านทางระบบทางเดินหายใจ เช่น การไอหรือจาม 

ทารกแรกเกิดควรได้รับวัคซีน BCG ภายใน 1 เดือนแรกหลังคลอด ซึ่งในประเทศไทยได้กำหนดให้วัคซีน BCG ให้เป็นหนึ่งในวัคซีนพื้นฐาน

2. ตับอักเสบบี

วัคซีนตับอักเสบบี (Hepatitis B Vaccine) เป็นวัคซีนสำคัญที่ใช้เพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี ซึ่งเป็นไวรัสที่ติดต่อทางเลือดและของเหลวในร่างกาย และอาจนำไปสู่ภาวะตับอักเสบเรื้อรัง ตับแข็ง หรือมะเร็งตับในระยะยาว ตัววัคซีนถูกสร้างขึ้นจากโปรตีนของไวรัสตับอักเสบบี เพื่อกระตุ้นให้ร่างกายสร้าง ภูมิคุ้มกันต่อไวรัสนี้โดยไม่ทำให้เกิดโรค

 

ทารกแรกเกิดควรได้รับวัคซีนตับอักเสบบีเข็มแรกภายใน 24 ชั่วโมงหลังคลอด วัคซีนชนิดนี้ถูกกำหนดให้เป็นหนึ่งในวัคซีนพื้นฐานในประเทศไทย

3. DTP (คอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน)

วัคซีน DTP (Diphtheria, Tetanus, Pertussis) หรือวัคซีนคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน เป็นวัคซีนรวมที่ช่วยป้องกัน 3 โรคร้ายแรงในเด็กที่สามารถทำให้เสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการป้องกันอย่างเหมาะสม วัคซีนชนิดนี้ถูกกำหนดให้เป็นหนึ่งในวัคซีนพื้นฐานในประเทศไทย เริ่มฉีดเข็มแรกเมื่ออายุ 2 เดือน เข็มที่ 2 อายุ 4 เดือน และเข็มที่ 3 เมื่ออายุ 6 เดือน นอกจากนี้ยังมีเข็มกระตุ้นด้วย

4. IPV (โปลิโอ)

วัคซีน IPV (Inactivated Poliovirus Vaccine) หรือวัคซีนโปลิโอชนิดฉีด เป็นวัคซีนที่ใช้ในการป้องกันโรคโปลิโอ ซึ่งเป็นโรคติดต่อร้ายแรงที่สามารถทำให้เป็นอัมพาตถาวร และอาจเสียชีวิตได้ วัคซีน IPV เป็นวัคซีนที่ผลิตจากเชื้อไวรัสโปลิโอที่ถูกทำให้ตายแล้ว (Inactivated) ฉีดเข้าสู่ร่างกายเพื่อกระตุ้นภูมิคุ้มกัน โดยไม่ทำให้เกิดโรค

5. วัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน (MMR) 

วัคซีน MMR (Measles, Mumps, Rubella) หรือวัคซีนหัด-คางทูม-หัดเยอรมัน เป็นวัคซีนรวม 3 โรคที่ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลก และเป็นหนึ่งในวัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็กในประเทศไทย ใช้ป้องกันการระบาดของโรคหัด ซึ่งยังพบได้ในหลายพื้นที่ ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงจากคางทูมและหัดเยอรมัน เริ่มฉีดในช่วงวัย 9-12 เดือน

การฉีดวัคซีนเด็กและผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

วัคซีนเด็กและผลข้างเคียง

ผลข้างเคียงจากการฉีดวัคซีนเด็กสามารถเกิดขึ้นได้ แต่อยู่ในระดับเล็กน้อยเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งเป็นปฏิกิริยาธรรมชาติของร่างกายที่ตอบสนองต่อวัคซีนเพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน อาการที่พบได้บ่อยหลังฉีดวัคซีน เช่น 

  • มีไข้ต่ำ ๆ
  • ปวด บวม แดงบริเวณที่ฉีด (มักเกิดกับวัคซีน DTP หรือไข้หวัดใหญ่)
  • อ่อนเพลีย
  • เบื่ออาหาร 
  • นอนหลับมากขึ้น
  • มีผื่นเล็ก ๆ หรือผื่นคล้ายหัด (หลังวัคซีน MMR)

หากพบอาการรุนแรง เช่น หายใจลำบาก ผื่นขึ้นทั่วตัว หน้าบวม ปากบวม ชักจากไข้สูง ควรปรึกษาแพทย์ทันที

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับวัคซีนเด็ก

1. วัคซีนเด็กที่ไหนดี?

ช้อปแพ็กเกจวัคซีนเด็กตามช่วงอายุจากโรงพยาบาลในเครือ BDMS ได้ที่ health-plaza.com สะดวก มั่นใจมาตรฐาน ใช้งานง่าย พร้อมส่วนลด On Top

2. นอกจากวัคซีนเด็กขั้นพื้นฐานแล้ว มีวัคซีนเสริมใดบ้าง?

นอกจากวัคซีนเด็กพื้นฐานตามกำหนดแล้ว วัคซีนเสริมในเด็กที่คุณพ่อคุณแม่อาจปรึกษาแพทย์เพื่อฉีดเพิ่มเติม เช่น

  • โรต้าไวรัส (Rotavirus) ท้องเสียรุนแรงจากไวรัส 
  • วัคซีนไข้หวัดใหญ่ (Influenza) 
  • ไอพีดี (Pneumococcal / PCV) ปอดอักเสบ หูชั้นกลางอักเสบ เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
  • ไข้สมองอักเสบเจอี (JE vaccine) ไข้สมองอักเสบจากยุง
  • วัคซีนตับอักเสบเอ (Hepatitis A)
  • อีสุกอีใส (Varicella)
  • HPV (Human Papillomavirus)
  • มือ เท้า ปาก (EV71)

วัคซีนเด็กควรฉีดให้ครบเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกัน

วัคซีนเด็กแรกเกิดจนถึงวัย 4-5 ปีนั้นเป็นสิ่งสำคัญที่ควรฉีดให้ครบเพื่อเพิ่มภูมิคุ้มกัน ลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ ซึ่งวัคซีนในปัจจุบันนั้นมีความปลอดภัยสูง แต่หากคุณพ่อคุณแม่ไม่แน่ใจ สามารถปรึกษาแพทย์ก่อนรับวัคซีนได้ 

 

ช้อปแพ็กเกจสุขภาพได้เลยที่ Health Plaza รวมแพ็กเกจตรวจสุขภาพมาตรฐาน BDMS สะดวก ใช้งานง่าย พร้อมส่วนลด On Top 

 

สอบถามเพิ่มเติม Line Official : @healthplaza

 

Content powered by BeDee Expert

เรียบเรียงโดย

กรวรรณ ใจซื่อกุล

วัคซีนพื้นฐานสำหรับเด็ก. (n.d.). www.pidst.or.th. https://www.pidst.or.th/A746.html

กรมควบคุมโรค. (2025, January). กำหนดการให้วัคซีน กระทรวงสาธารณสุข 2568. https://ddc.moph.go.th/. Retrieved April 21, 2025, from https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1666720250130035107.pdf

Centers for Disease Control and Prevention. (2024, August 9). Reasons to Vaccinate. Vaccines for Your Children; CDC. https://www.cdc.gov/vaccines-children/reasons/index.html

บทความที่เกี่ยวข้อง

Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนการให้คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง Key Takeaways โรคหัด (Measles) เกิดจากเชื้อไวรัส Measles Virus เป็นไวรัสชนิดหนึ่งในตระกูล Para

Key Highlight   ก้อนไขมันและก้อนเนื้องอกไขมัน (Fat Nodule และ Lipoma) เกิดขึ้นจากเซลล์ไขมัน ซึ่งอยู่ในชั้นไขมัน โดยเป็นชั้นที่อยู่ระหว่างชั้นใต้ผิวหนังและชั้นกล้ามเนื้อ ควรพบแพทย์ไหม? หากก้อนมีขนาดใหญ่ขึ้น ควรรีบพบแพทย์ เพื่อตรวจอย่างละเอียด การรักษา