Key Takeaways ตกขาวมีกลิ่นเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราในช่องคลอด ตกขาวมีกลิ่นอาจเกิดร่วมกับอาการคันช่องคลอด เจ็บ แสบขณะมีเพศสัมพันธ์ หากพบอาการตกขาวมีกลิ่นควรรีบปรึกษาแพทย์โดยด่วน สารบัญบทความ ตกขาวมีกลิ่น คืออะไร เกิดจากสาเหตุใด? ในสภาวะป
ตกขาวเป็นก้อนแป้งทำยังไงดี ? รวมวิธีรักษาและดูแลจุดซ่อนเร้น
14/09/2024
- ตกขาวเป็นก้อนแป้งมักเกิดจากเชื้อรา ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง หรือการใช้ผลิตภัณฑ์ที่ระคายเคือง
- หากมีอาการตกขาวเป็นก้อนแป้งควรรีบรักษา เพราะหากปล่อยไว้อาจทำให้เชื้อราแพร่กระจายไปส่วนอื่น ๆ ได้
- ควรดูแลจุดซ่อนเร้นอย่างอ่อนโยน ซับให้แห้ง และหลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าอาการจะหายสนิท
สารบัญบทความ
ตกขาวเป็นก้อนแป้งคืออะไร?
อาการตกขาวเป็นก้อนแป้ง คือ ตกขาวสีขาวที่จับตัวเป็นก้อนเหมือนแป้งเปียกหรือตกขาวเป็นก้อนใส ๆ หากมีอาการอื่น ๆ เกิดขึ้นร่วมกับตกขาวเป็นก้อนแป้ง เช่น คันช่องคลอด แสบร้อนหรือเจ็บเมื่อปัสสาวะหรือมีเพศสัมพันธ์ บริเวณช่องคลอดบวมแดง ตกขาวมีกลิ่นเหม็นหรือตกขาวมีสีเขียว จะแสดงถึงภาวะผิดปกติ อาการข้างต้นเหล่านี้มักเป็นอาการของการติดเชื้อราที่ช่องคลอด โดยเฉพาะเชื้อราประเภท Candida หรือ Candidiasis ซึ่งทำให้เกิดโรคเชื้อราในช่องคลอด
หากมีอาการเหล่านี้ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอาการติดเชื้อราที่ช่องคลอดทันที
ตกขาวเป็นก้อนแป้งเกิดจากอะไร?
ตกขาวเป็นก้อนแป้งหรือตกขาวคล้ายแป้งเปียก เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย หรือปรสิต แต่ที่พบบ่อยมักเกิดจากการติดเชื้อราในช่องคลอด โดยเฉพาะเชื้อรา Candida Albicans ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของโรคเชื้อราในช่องคลอด (Vaginal Candidiasis) การติดเชื้อรานี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- การใช้ยาปฏิชีวนะ : ยาปฏิชีวนะสามารถทำลายแบคทีเรียดีที่ช่วยควบคุมการเจริญเติบโตของเชื้อราในช่องคลอด เมื่อเราทานยาปฏิชีวนะจึงทำให้แบคทีเรียดีลดลง ในขณะที่เชื้อราเจริญเติบโตมากขึ้น
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ : ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำหรืออ่อนแอ เช่น ผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมน้ำตาลได้ไม่ดี หรือผู้ที่รับยากดภูมิคุ้มกันจะมีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อรามากขึ้น
- ฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลง : การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในระหว่างรอบเดือน การตั้งครรภ์ หรือการใช้ยาคุมกำเนิดทำให้สมดุลของแบคทีเรียและเชื้อราในช่องคลอดเปลี่ยนแปลงไป
- การใช้ผลิตภัณฑ์ที่ระคายเคือง : การใช้ผลิตภัณฑ์ เช่น สบู่ที่มีสารเคมีรุนแรง หรือการใช้ผ้าอนามัยแบบสอดที่มีสารเคมี อาจทำให้เกิดการระคายเคือง เกิดการเปลี่ยนแปลงของสภาพกรดด่างในช่องคลอดเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อรา
- การมีเพศสัมพันธ์ : แม้ว่าการติดเชื้อราในช่องคลอดจะไม่ถือเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แต่การมีเพศสัมพันธ์อาจทำให้เกิดการระคายเคืองและเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อราได้
อาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ที่อาจพบได้ เมื่อตกขาวเป็นก้อนแป้งมีอะไรบ้าง?
เมื่อมีตกขาวออกมาเป็นก้อนหรือตกขาวเป็นก้อนแป้งอาจทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ ร่วมด้วยได้หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องและทันเวลา อาการแทรกซ้อนจากตกขาวเป็นก้อนแป้งที่พบได้ เช่น
- อาการคัน บวมแดง หรือแสบร้อนในบริเวณช่องคลอดและบริเวณรอบ ๆ
- หากภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เชื้อราอาจแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ เช่น กระเพาะปัสสาวะ ทำให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะตามมาได้
- การเจ็บปวดหรือไม่สบายเมื่อมีเพศสัมพันธ์เนื่องจากความระคายเคืองและการอักเสบในช่องคลอด
- ตกขาวมีกลิ่นเหม็น
- ปวดท้องน้อย
เมื่อมีอาการตกขาวเป็นก้อนแป้ง รักษาอย่างไร?
วิธีรักษาตกขาวเป็นก้อนแป้งสามารถทำได้หลายวิธี อย่างไรก็ตามการรักษานั้นขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและสุขภาพของผู้ป่วยด้วย ตกขาวเหนียวเหมือนแป้งเปียกรักษาด้วยวิธีการ เช่น
- ยาต้านเชื้อรา
ยาต้านเชื้อราแบบใช้ภายนอก (Topical Antifungals) ที่มาในรูปแบบครีม หรือเจล ใช้ทาภายในช่องคลอด หรือยาเม็ดแบบรับประทาน (Oral Antifungals) ซึ่งมักใช้ในการรักษาตกขาวแป้งเปียกเชื้อราในช่องคลอด เรื้อรังหรือในรายที่มีอาการตกขาวแป้งเปียกคันรุนแรง
- รักษาสุขอนามัยอย่างอ่อนโยน
รักษาความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศ ไม่ใช้สบู่ที่มีสารเคมีรุนแรง สเปรย์หรือผ้าอนามัยที่มีสารเคมี หรือการสวนล้างช่องคลอดเพราะอาจทำให้ช่องคลอดระคายเคืองและเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ
- สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี
เลือกใส่กางเกงชั้นในที่ทำจากผ้าฝ้าย หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าหรือกางเกงในที่คับหรืออับชื้น
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
สำหรับผู้ป่วยเบาหวานการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเชื้อราในช่องคลอดได้
- ไม่ทานยาปฏิชีวนะโดยไม่มีข้อบ่งชี้เพื่อป้องกันไม่ให้แบคทีเรียที่มีประโยชน์ในช่องคลอดถูกทำลาย
- ปรึกษาแพทย์
เมื่อมีตกขาวเป็นก้อนแป้งไม่ควรหาซื้อยารักษามาใช้เอง ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้งเพื่อให้ได้รับการรักษาที่เหมาะสม ไม่เกิดอันตรายต่อร่างกาย และป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ
ดูแลตัวเองอย่างไรเมื่อมีอาการตกขาวเป็นก้อนแป้ง
เมื่อมีอาการตกขาวเป็นก้อนแป้งควรดูแลตัวเอง ดังต่อไปนี้
- รักษาสุขอนามัยอย่างอ่อนโยน
รักษาความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศ ไม่ใช้สบู่ที่มีสารเคมีรุนแรง สเปรย์หรือผ้าอนามัยที่มีสารเคมี หรือการสวนล้างช่องคลอดเพราะอาจทำให้ช่องคลอดระคายเคืองและเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ
- ไม่ปล่อยให้บริเวณช่องคลอดอับชื้น
หลังเข้าห้องน้ำควรล้างทำความสะอาดบริเวณช่องคลอดและอวัยวะเพศและซับให้แห้งทุกครั้ง ไม่ปล่อยให้อับชื้น
- สวมใส่เสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี
เลือกใส่กางเกงชั้นในที่ทำจากผ้าฝ้าย หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าหรือกางเกงในที่คับหรืออับชื้น
- หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าอนามัยแบบสอด
เนื่องจากการใช้ผ้าอนามัยแบบแท่งอาจทำให้เกิดการระคายเคือง ควรเลือกใช้ผ้าอนามัยแบบแผ่นแทนการใช้แบบสอดในช่วงที่มีอาการตกขาวเป็นก้อนแป้ง และเปลี่ยนผ้าอนามัยบ่อย ๆ เพื่อป้องกันการอับชื้น
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
เช่น โยเกิร์ตที่มีแบคทีเรียชนิดดี (Probiotics) ซึ่งจะช่วยในการฟื้นฟูสมดุลแบคทีเรียในช่องคลอด
- งดการมีเพศสัมพันธ์
การมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่มีตกขาวเป็นก้อนแป้งและมีอาการคันอาจทำให้เกิดการระคายเคืองบริเวณช่องคลอดและเพิ่มการแพร่กระจายของเชื้อรา ควรงดการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าอาการจะหายดี
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตกขาวเป็นก้อนแป้ง
1. ตกขาวเป็นก้อนแป้งหายเองได้ไหม?
ตกขาวเป็นก้อนแป้งซึ่งเกิดจากเชื้อรานั้นโดยทั่วไปแล้วมักไม่หายเอง หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาการอาจรุนแรงขึ้นหรือเกิดซ้ำได้ เมื่อมีตกขาวผิดปกติ เช่น ตกขาวเป็นก้อนแป้งตกขาวเป็นแผ่นสีขาวมีก้อนสีขาวออกมาจากช่องคลอด สามารถปรึกษาคุณหมอที่แอป BeDee ได้ทุกวัน สะดวก เป็นส่วนตัว ส่งยาและสินค้าถึงที่
2. ตกขาวเป็นก้อนแป้งอันตรายไหม
ในสภาวะปกตินั้นตกขาวจะมีลักษณะสีขาวใส ตกขาวเป็นวุ้นใส ๆ ไม่มีกลิ่น ไม่คัน แต่เมื่อไหร่ที่ตกขาวเป็นก้อนแป้ง หรือตกขาวสีขาวขุ่นมากขึ้น อาจเกิดจากเชื้อราได้ซึ่งจำเป็นต้องรีบปรึกษาแพทย์เพื่อหาสาเหตุต่อไปเพราะหากปล่อยไว้อาจทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น ตกขาวมีกลิ่น ปวดท้องน้อย หรือเจ็บแสบช่องคลอดได้
3. ตกขาวเป็นก้อนแป้งท้องไหม
ตกขาวเป็นก้อนแป้งมักเกิดจากการติดเชื้อราในช่องคลอด ไม่ใช่อาการที่บ่งชี้ถึงการตั้งครรภ์โดยตรง อย่างไรก็ตามผู้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์อาจมีโอกาสเกิดการติดเชื้อราในช่องคลอดมากขึ้นเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกาย ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดตกขาวที่ผิดปกติหรือเป็นก้อนแป้งได้
ตกขาวเป็นก้อนแป้งควรปรึกษาแพทย์
75 เปอร์เซ็นต์ของผู้หญิงเกิดเชื้อราในช่องคลอดอย่างน้อย 1 ครั้งตลอดช่วงชีวิต ในขณะที่ 5-10 เปอร์เซ็นต์ยังมีการกลับเป็นซ้ำอีกด้วย ดังนั้นการตระหนักรู้ ป้องกัน และเข้าถึงการรักษาจึงมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง
ปรึกษาหมอออนไลน์ นักกำหนดอาหาร พยาบาล และปรึกษาเภสัชกรแบบไม่มีค่าใช้จ่ายบนแอป BeDee ได้ทุกวัน พร้อมสินค้าถึงมือ สอบถามเพิ่มเติม Line Official : @BeDeebyBDMS
Content powered by BeDee Expert
พญ. ไอริณ จริยะโยธิน
แพทย์เวชปฏิบัติทั่วไป
เรียบเรียงโดย
กรวรรณ ใจซื่อกุล
