สัญญาณเตือนภาวะหมดไฟในการเรียน เช่น รู้สึกเหนื่อย อ่อนล้าทั้งกายและใจ นอนไม่หลับ ไม่มีสมาธิ วิตกกังวล รู้สึกกดดัน อาการหมดไฟในการเรียนอาจทำให้เกิดภาวะเครียดเรื้อรัง อารมณ์หม่นหมอง หรืออาจทำให้เกิดโรคซึมเศร้าตามมาได้ การปรึกษาจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาเป
Low Self-Esteem เมื่อเราไม่ภาคภูมิใจ และไม่เห็นคุณค่าของตัวเอง
02/05/2025
Disclaimer: ข้อมูลในบทความนี้เป็นเพียงการให้ข้อมูลทั่วไป ไม่สามารถทดแทนการให้คำแนะนำจากบุคลากรทางการแพทย์ได้ โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนการใช้ยาทุกครั้ง
Key Takeaways
- ภาวะ “Low Self-Esteem” หรือ ความภาคภูมิใจในตัวเองต่ำ คือการที่เรามองตัวเองในแง่ลบ ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง หรือรู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอ
- ตัวอย่างเช่น รู้สึกว่าตัวเองหน้าตาไม่ดี ไม่มีความสามารถ ไม่ประสบความสำเร็จ ชอบเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น คิดว่าตัวเองไม่คู่ควรกับความรัก ความสำเร็จ หรือความสุข มักจะวิจารณ์ตัวเอง
- หากสังเกตว่าตัวเองมีอาการดังกล่าว ควรรีบปรึกษาจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตบำบัด
สารบัญบทความ
Low Self-Esteem คืออะไร?
ภาวะ “Low Self-Esteem” หรือ ความภาคภูมิใจในตัวเองต่ำ คือการที่เรามองตัวเองในแง่ลบ ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง หรือรู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอ เช่น รู้สึกว่าตัวเองหน้าตาไม่ดี ไม่มีความสามารถ ไม่ประสบความสำเร็จ ความสัมพันธ์กับคนรอบข้างไม่ดี ผู้ที่มี Low Self-Esteem มักมีนิสัยชอบเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น คิดว่าตัวเองไม่คู่ควรกับความรัก ความสำเร็จ หรือความสุข มักจะวิจารณ์ตัวเองในใจตลอดเวลา เช่น “ฉันมันโง่” หรือ “ไม่มีใครชอบฉันหรอก”
ปรึกษาจิตแพทย์ ที่แอป BeDee ได้ทุกวัน สะดวก เป็นส่วนตัว
ส่งยาถึงที่ ไม่มีค่าจัดส่ง
9 สัญญาณเตือนที่บอกว่าเราอาจกำลังมี Low Self-Esteem
หลายคนอาจไม่รู้ตัวเลยว่า คำพูด การกระทำ หรือความคิดของเราบางอย่างกำลังสะท้อนว่ากำลังมี Low Self-Esteem BeDee มีตัวอย่าง 9 สัญญาณเตือนที่ควรสังเกตมาฝากกัน
- ชอบวิจารณ์ตัวเอง เช่น “เรามันไม่เก่งพอ” หรือ “ทำไมถึงโง่แบบนี้”
- ไม่ค่อยภูมิใจในความสำเร็จของตัวเอง หรือคิดว่าแค่โชคดี
- เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นตลอดแล้วรู้สึกว่า “เราสู้เขาไม่ได้”
- ไม่กล้าพูดความคิดของตัวเอง เพราะกลัวคนอื่นไม่เห็นด้วย
- ขอโทษบ่อยเกินไป แม้ในเรื่องที่ไม่ได้ผิด
- มักใช้คำพูดด้านลบกับตัวเอง
- มองอนาคตในแง่ร้าย เพราะไม่เชื่อว่าตัวเองจะทำได้ดี
- กลัวการถูกปฏิเสธหรือการโดนตัดสิน
- ยอมคนอื่นตลอดเวลา แม้จะไม่โอเคกับสิ่งที่เขาทำ
Low Self-Esteem ส่งผลต่อสุขภาพจิตอย่างไร?
ถึงแม้ว่าการมี Low Self-Esteem จะไม่ใช่โรคร้ายแรงที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกาย แต่ในด้านจิตใจแล้วการที่เรามี Low Self-Esteem จะทำให้รู้สึกสิ้นหวัง หดหู่ ขาดความมั่นใจในตัวเอง และอื่น ๆ เช่น
- เสี่ยงต่อโรคซึมเศร้า (Depression) เพราะความรู้สึกว่า “ไม่ดีพอ” หรือ “ไม่มีค่า” ทำให้หมดกำลังใจ เบื่อหน่าย ไม่อยากทำอะไร และมักโทษตัวเอง
- อาจทำให้เกิดโรควิตกกังวล กลัวถูกตัดสิน กลัวล้มเหลว กลัวไม่เป็นที่ยอมรับ
- อาจทำให้เป็นฝ่ายที่ยอมคนมากเกินไป กลัวคนอื่นจะไม่รักถ้าไม่ทำตาม
- บางคนอาจกลายเป็นคนหึงหวง ไม่มั่นใจในความสัมพันธ์
- ขาดความมั่นใจในตัวเอง ไม่กล้าลงมือทำอะไร ไม่กล้าตัดสินใจ
วิธีสร้าง Self-Esteem ให้แข็งแรง
ไม่ใช่เรื่องผิดปกติที่คนเราจะมีช่วงที่รู้สึก Low Self-Esteem แต่สิ่งที่สำคัญคือจะทำอย่างไรให้เรากลับมามี Self Esteem ที่แข็งแรงขึ้น หรือบางคนอาจจะเป็นคนที่ Self Esteem ไม่แข็งแรงมาตั้งแต่เด็ก เราสามารถค่อย ๆ สร้าง Self Esteem ให้แข็งแรงได้ด้วยวิธี เช่น
- รู้จักและยอมรับตัวเอง ยอมรับข้อดีข้อเสียของตัวเองโดยไม่ตัดสิน
- ใช้คำพูดกับตัวเองในแง่บวก เช่น “เก่งมาก” “วันนี้ทำได้ดีมาก”
- ตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ กับตัวเองและชื่นชมความสำเร็จนั้น เช่น ฉันจะกินอาหารมีประโยชน์ วันนี้ฉันจะทักทายและขอบคุณแม่บ้านที่ช่วยทำความสะอาด
- พยายามไม่เปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น
- ดูแลสุขภาพตัวเองทั้งกายและใจ เช่น นอนพักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เข้านอนดึก ทานอาหารมีประโยชน์ ออกกำลังกาย หาเวลาไปท่องเที่ยว ทำกิจกรรมและรู้จักคนใหม่ ๆ
- เขียนบันทึกถึงสิ่งที่เรารู้สึกขอบคุณในแต่ละวัน ลองใช้เวลาคิดทบทวนถึงประสบการณ์ที่ทำให้เรารู้สึกดีและอยากขอบคุณ เพียง 3 สิ่งในวันนั้น ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตามที่ผ่านเข้ามา เลือกเฉพาะเรื่องราวดี ๆ ที่เป็นด้านบวก อาจจะเป็นเรื่องราวเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ทำให้รู้สึกดี
- พูดคุยกับจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตบำบัด เพื่อปรับความคิดและวิธีจัดการกับความเครียด ความรู้สึกอย่างเหมาะสม
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับภาวะ Low Self-Esteem
1. ภาวะ Low Self-Esteem เกิดจากอะไรได้บ้าง?
ภาวะ Low Self-Esteem เกิดได้จากหลายสาเหตุด้วยกัน เช่น
- การเลี้ยงดู ประสบการณ์ในวัยเด็ก ถูกวิจารณ์อย่างรุนแรงจากพ่อแม่ ครู หรือผู้ใหญ่, ถูกเปรียบเทียบกับพี่น้องหรือเพื่อนบ่อย ๆ , ถูกละเลย ไม่ได้รับการยอมรับหรือชื่นชม หรือถูกกลั่นแกล้ง (Bullying) จากบ้านหรือที่โรงเรียน
- การถูกหักหลัง ผิดหวัง หรือถูกทำร้ายในความสัมพันธ์ อยู่กับคนรักที่คอยดูถูก ทำให้รู้สึกด้อยค่า
- อยู่ในสังคมที่ทำให้รู้สึกว่าต้องเปรียบเทียบกับคนอื่นตลอดเวลา มีมาตรฐานความสวย ความสำเร็จที่ยากเกินเอื้อม
2. Low Self-Esteem รักษาอย่างไร?
การฟื้นฟู Self Esteem ให้กลับมาแข็งแรงนั้นไม่ใช่เรื่องที่สามารถแก้ไขให้หายขาดได้ในวันเดียว แต่ต้องใช้ระยะเวลาในการฟื้นฟูความคิดของเราและพัฒนาให้แข็งแรงขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยแนวทาง เช่น ปรับวิธีคิดกับตัวเอง (Cognitive Restructuring), ฝึก Self-talk เชิงบวกกับตัวเอง, ตั้งเป้าหมายเล็ก ๆ และชื่นชมตัวเอง รวมถึงการพูดคุยกับจิตแพทย์ นักจิตวิทยาคลินิก หรือนักจิตบำบัด เพื่อปรับความคิดและวิธีจัดการกับความเครียด ความรู้สึกอย่างเหมาะสม
Low Self-Esteem บั่นทอนทั้งจิตใจและร่างกาย
Low Self-Esteem เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคซึมเศร้า และวิตกกังวล ทำให้รู้สึกหมดหวัง ไม่กล้าฝันหรือตั้งเป้าหมาย ติดกับดักความคิดลบ ตำหนิตัวเองแม้เรื่องเล็กน้อย มองข้ามความสำเร็จของตัวเอง หากไม่แน่ใจอาการ ปรึกษาหมอออนไลน์ ปรึกษาพยาบาล หรือปรึกษาเภสัชกรได้เลยที่นี่
BeDee พบหมอเฉพาะทางเครือ BDMS ได้ทันที ไม่ต้องรอ ส่งยาทั่วไทย มั่นใจในความปลอดภัยของข้อมูล พื้นที่ปลอดภัย สู่สุขภาพใจที่ดีกว่า โดยบุคลากรมืออาชีพ
สอบถามเพิ่มเติม Line Official : @BeDeebyBDMS
Content powered by BeDee Expert
เรียบเรียงโดย
กรวรรณ ใจซื่อกุล
Mayo Clinic Staff. (2022, July 6). 7 steps to boost your self-esteem. Mayo Clinic. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/adult-health/in-depth/self-esteem/art-20045374
Tips to improve your self-esteem | Mind, the mental health charity – help for mental health problems. (2022, August). Mind.org.uk. https://www.mind.org.uk/information-support/types-of-mental-health-problems/self-esteem/tips-to-improve-your-self-esteem/
WebMD Editorial Contributor. (2024, September 19). Signs of Low Self-Esteem. WebMD. https://www.webmd.com/mental-health/signs-low-self-esteem
